[11] Σχέδιο «Συνεπιμέλεια» | Γνώμη

Άρθρο | Κώστας Δραγάτης
isotita.eu

Η παγίδα

Προχθές συνομίλησα με μία αγαπημένη μου φίλη. Πρόκειται για φεμινίστρια που συμμετέχει για χρόνια στο κίνημα αυτό δυναμικά. Συζητούσαμε για το σχέδιο ενδεχόμενης αλλαγής του οικογενειακού δικαίου που προσπαθεί να εισάγει στη Βουλή για να το περάσει επάνω στην αναμπουμπούλα του κορωνοϊού, ο Υπουργός Δικαιοσύνης, κ. Τσιάρας. 

Μου είπε:

– «Κώστα, εμείς δεν θεωρούμε υποχρέωση της γυναίκας να είναι εκείνη που σχεδόν μόνη ή εντελώς μόνη είναι ο ρόλος της δήθεν από τη φύση ή το Θεό να μεγαλώσει το παιδί. Συνεπώς, εμείς δεν μπορούμε να λέμε όχι στην συνεπιμέλεια και την ισότητα στις ευθύνες για την ανατροφή του παιδιού».

ΑΠΑΝΤΗΣΗ:

Στην φίλη μου και σε όποια/-ον διαβάσει αυτό το σημείωμα λέω ότι η παραπάνω σκέψη είναι μία παγίδα. Μάλιστα, είναι απολύτως επιμελημένη εξαρχής από το λόμπι που προωθεί το σχέδιο για την δήθεν «συνεπιμέλεια». Περίμεναν τη στιγμή που θα ξεκινούσε αυτή η διαδικασία για να ρίξουν μέσα όσες περισσότερες φεμινίστριες και φεμινιστές μπορούν. 

Η τεχνική προπαγάνδας

Η μέθοδος που χρησιμοποιούν είναι: 
α) διαμόρφωσαν τα βασικά αιτήματά τους: 1) μισός χρόνος παιδιού και 2) συνεκδοχικά: μεταβολή της διαφοράς χρόνου που τυχόν θα κερδίσουν σε χρήμα διατροφής μη καταβλητέο, 3) προώθηση νεοδεξιάς ατζέντας, και πιο βαθιά 4) επιδιώκεται η επανενδυνάμωση της πατριαρχίας και του παρόντος νεοφιλελεύθερου/νεοδεξιού οικονομικού συστήματος που είναι αδιαίρετες έννοιες, 

β) μελέτησαν τα κείμενα των αντιπάλων που ήξεραν ότι θα έβρισκαν στην πρώτη γραμμή μπροστά τους, μεταξύ αυτών και των φεμινιστριών/-στών, 

γ) κατασκεύασαν το αφήγημα της διεκδίκησής τους και τα επιχειρήματά τους με βάση το λεξιλόγιο των δυνάμεων να αντιπαρατεθούν. Τους έκλεψαν λέξεις. Στόχος είναι, κάθε φορά που εκπρόσωποι του φεμινισμού θα λένε «όχι» στο αίτημα των εκπροσώπων του μαύρου λόμπι για την δήθεν «συνεπιμέλεια», οι δεύτεροι να τους αντιτείνουν την λέξη «ισότητα» που είναι θεμελιακή στη θεωρία των πρώτων. Και σε αλληλουχία, κάθε φορά που θα γίνεται λόγος για τη λέξη «ισότητα», να παρατίθεται το αίτημα για ισόχρονη διαμονή του παιδιού στην επικοινωνία ως αυτονόητη προϋπόθεση της δήθεν εξίσωσης μεταξύ του ενός γονέα με τον άλλον. 

Κοροϊδία

Πρόκειται βέβαια για δομική φενάκη. Καμία σχέση δεν έχει η προσπάθεια αποδόμησης και κατάργησης του στερεότυπου της μητέρας/ καρτερικής «τροφού» και του πατέρα «κυνηγού» και την αντικατάσταση αυτών των στερεοτύπων με δύο ισότιμους φροντιστικούς γονείς που είναι διαρκής στόχος του φεμινισμού, με την σκοπούμενη – από το Υπουργείο και το μαύρο λόμπι – «συνεπιμέλεια» με σκοπό την μετά διαζύγιο χειραγώγηση της ζωής του αδύναμου γονέα, μέσω της αναγκαστικής διαίρεσης του χρόνου της ζωής του παιδιού, της ύπαρξης του, και εντέλει της ψυχής του. Όσες/-οι φεμινίστριες/-ες παραμένουν αφελείς σε αντίθεση με τα πολιτικά τους καθήκοντα, πρέπει να αρχίζουν να κατανοούν ότι η Κυβέρνηση σε καμία περίπτωση δεν επιδιώκει την ισότιμη, συναινετική συνδιαχείριση όλων των υποθέσεων και ευθυνών του παιδιού σύμφωνα με το καλύτερο για το ίδιο, σε κάθε ηλικιακό στάδιο.

Αν αυτό επεδίωκε, θα θέσπιζε υποχρεωτικά οικογενειακά δικαστήρια στελεχωμένα με εκπαιδευμένους δικαστές και ειδικούς επιστήμονες/δικαστικούς συμβούλους για την αξιολόγηση/εκτίμηση γονέων και παιδιού, θα δημιουργούσε υποχρεωτικά κοινωνικές δομές παρακολούθησης/ενδυνάμωσης οικογένειας και μεταοικογένειας (μετά το διαζύγιο), θα όριζε υποχρεωτικό προϋπολογισμό για την επιδότηση του γονέα που το δικαστήριο αποφασίζει να ασκεί την επιμέλεια. Πάντως, θα άφηνε ήσυχη την αρμοδιότητα του δικαστή να βγάζει αποφάσεις επιμέλειας κατά περίπτωση παιδιού. Δεν θα του επέβαλε οριζόντια δικαστική απόφαση, όπως επιχειρείται σήμερα με την αναγκαστική «συνεπιμέλεια» και την αναγκαστική ισόχρονη επικοινωνία ή έστω κατά συγκεκριμένο ποσοστό.   

Καμία σχέση δεν έχει η ισοφάνεια που επιδιώκεται, αντί της ουσιαστικής και ολιστικής ισότητας που πρέπει να είναι η επιδίωξη μας και η οποία ασφαλώς δεν μπορεί να έχει σχέση με το χρονόμετρο. Η ολιστική ισότητα, προϋποθέτει δύο χειραφετημένα άτομα/γονείς με ισορροπημένη ζωή (εργασία, ψυχική υγεία κλπ). Δεν μπορούμε να μιλάμε για πραγμάτωση κάποιας α λα καρτ, σημειακής δήθεν «ισότητας», εντός συνθηκών πατριαρχίας, σε ένα Κράτος διαλυμένο από υπερδεκαετή μνημόνια, με ελάχιστες κοινωνικές δομές και ελεγκτικά συστήματα για τους κακοποιητές/-ιτριες συμφωνιών και ανθρώπων, μέσα σε συνθήκες ακραίας καπιταλιστικής κρίσης.

Διότι, αν επιχειρήσει κανείς να θέσει νόμους υποχρεωτικής σημειακής «ισότητας» σε υποσύνολα ενός γενικού τομέα που στο σύνολό του παραδοσιακά κυριαρχεί η ανισότητα με μεγάλη διαφορά υπέρ του ενός μέρους, τότε, δεν θα έχουμε επέκταση της ισότητας, αλλά όση ανισότητα ήδη υπήρχε με επιπλέον ανισότητα. Δηλαδή, είναι σαν να μας λένε: «ζήσε με όση ανισότητα έχουμε φροντίσει με το υπάρχον οικονομικό-πολιτικό σύστημα να υφίστασαι στο σύνολο της ζωής και έλα να σου πάρουμε πίσω όσα μικρά δικαιώματα κατέκτησες σε κάποια ελάχιστα υποσύνολα ως αντίβαρο της σφοδρής αδικίας, και αυτά να τα συνδιαχειριστούμε στο όνομα της «ισότητας». Με πιο λίγα λόγια πρόκειται για το: «τα δικά μας, δικά μας και τα όποια ελάχιστα δικά σου, μισά – μισά, γιατί πρέπει να έχουμε «ισότητα!». 

Στην πράξη, πρόκειται για νομοθετικό στόχο, ώστε να προκύψει το σχήμα:

● «ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΠΙΜΕΛΕΙΑ» = χωρισμένη/-ος | εργαζόμενη/-ος (ή και όχι) γονέας, μη χρηματοδοτούμενη/-ος | μονίμως ελεγχόμενη/-ος υπό δικαστική απειλή ή δικαστική διαδικασία ακόμη και μετά την δικαστική απόφαση διαζυγίου | παντοδυναμία του οικονομικά ή κατά πατριαρχία ισχυρού γονέα, εξάρτηση του αδύναμου | = μεγάλη ανασφάλεια για το παιδί, 

αντί του σημερινού σχήματος ύπαρξης νόμου:

● ΚΟΙΝΗ ΓΟΝΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ και επιμέλεια υπό τον πιο διαθέσιμο γονέα ή συναινετική συνεπιμέλεια = χωρισμένη/-ος, εργαζόμενη/-ος, γονέας, υποχρηματοδοτούμενη/-ος, | = σχετική ασφάλεια παιδιού. 

Συμπέρασμα

Το σχέδιο για την αλλαγή του οικογενειακού δικαίου είναι πολιτική για την εμβάθυνση της συντηρητικής, τραμπικού τύπου κουλτούρας στην κοινωνία, δια των σχέσεων των μελών της οικογένειας. Μεταξύ τους ορίζει μεγέθυνση της ανισότητας υπέρ του οικονομικώς ή κατά το πατριαρχικό μοντέλο, ισχυρότερου/-ης. Δεν υπάρχει κανένα απολύτως ζήτημα ισότητας που να προωθείται με αυτή την πολιτική επιχείρηση. Δεν υπάρχει καμία πτυχή του φεμινισμού ή της χειραφέτησης της γυναίκας που να εξυπηρετείται, ούτε από σπόντα.

ΕΡΩΤΗΣΗ: σήμερα έχουμε το τέλειο σύστημα οικογενειακού δικαίου; Δεν επιδέχεται θετικής αλλαγής;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: έωςσήμερα έχουμε ένα σχετικά καλό σύστημα οικογενειακού δικαίου που θεσπίστηκε με δημοκρατικό ιδρώτα και αίμα. Μπορούμε να κάνουμε βελτιώσεις για το καλό του παιδιού και κατόπιν των γονέων. Αυτές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις δυσμενείς οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες του συστήματος που εγγενώς γενούν και επεκτείνουν τις ανισότητες. Έτσι, πρέπει οι βελτιώσεις να νομοθετούνται ως αντίβαρα και όχι ως βαρίδια στην πλευρά της τραμπάλας που κάθεται ο ισχυρότερος. Και αυτό το κάνουμε γιατί η μόνη προοπτική που έχουμε είναι να προφυλάξουμε την ασφάλεια στο περιβάλλον του παιδιού, για να έχουμε ελπίδες να αλλάξει ο μη ισορροπημένος και ανασφαλής κόσμος που γεννά τις ανισότητες.